tentoonstelling
2023
Tiener Curatoren – Als je me echt zou…

Tiener Curatoren – Als je me echt zou kennen

03–25.03.2023
12:00–17:00
Opening: 3 maart om 17:00
de Appel, Schipluidenlaan 12, Amsterdam

“Ik wil graag de Arabische sprookjes delen die mijn moeder mij voorlas. Deze sprookjes spelen een belangrijke rol voor mij, opgroeiend als kind in Amsterdam.”

- Menna (één van de Tiener Curatoren)

De tentoonstelling “Als je me echt zou kennen…” is één van de vele facetten van het Tiener Curatoren-programma in 2023. Ayman, Beyda, Donovan, Hajar, Oumaima, Menna, Safae en Yahya hebben een tentoonstelling gemaakt vanuit de wens om ruimte te creëren voor verhalen, jeugdherinneringen en vragen die nog niet voldoende gehoord worden in Nederland.

“Als je me echt zou kennen…” geeft gehoor aan de vooroordelen die zij, de Tiener Curatoren in Amsterdam, dagelijks ervaren. Dit zijn momenten waarop ze zich anders voelen, niet-Nederlands, ondanks dat ze in Nederland geboren zijn. Hoe komt het, dat er niet aan hen gevraagd wordt om hun verhaal te vertellen, maar dat het verhaal vaak op basis van aannames wordt ingevuld? Zij willen deze situatie doorbreken en het gesprek aangaan. Met deze tentoonstelling nodigen zij de bezoekers dan ook uit om hun ervaringen te delen, om zo tot een nieuw begrip te komen rondom onderlinge vooroordelen.

“Als je me echt zou kennen…” is het resultaat van een samenwerking als groep, waardoor tegelijkertijd individuele overeenkomsten en verschillen naar voren konden komen. Deze individualiteit en tegelijkertijd collectiviteit willen ze delen door ons aan te moedigen echt naar elkaars verhalen te luisteren. “Als je me echt zou kennen…” is een verzameling aan herinneringen over het leven van tieners in Amsterdam.

Gedurende het hele proces hebben David Smeulders, curator educatie van de Appel, en Fouad Lakbir, verhalenverteller en mede-initiatiefnemer van MAQAM, met de jonge curatoren samengewerkt en hen geholpen om richting te geven aan hun interesses in relatie tot het maken van tentoonstellingen. De Tiener Curatoren hebben drie kunstenaars geselecteerd om mee samen te werken. Tijdens de tentoonstelling zal hun werk in de Appel te zien zijn. De geselecteerde kunstenaars zijn Suat Öğüt, Ain en Ghita Skali.

Over de Tiener Curatoren

Over de Tiener Curatoren
Vanaf het moment dat de Appel neerstreek in Amsterdam Nieuw-West in 2017 legden we ons oor te luister in buurtcentra, in scholen, bij families en kunstenaars. Zo raakten we in gesprek over wat een thuis is, wanneer je je thuis voelt. Een van die dialogen die de afgelopen vijf jaar is gaan bloeien is die met het Comenius Lyceum in de Jacob Geelstraat, vlakbij de Appel. Door de jaren heen hebben we van elkaar geleerd en elkaar versterkt, samen hebben we verschillende kunstprojecten in de school vormgegeven, we toonden en maakten kunst samen, hoofdzakelijk in de school.

Sinds begin 2022 werkt de Appel samen met de Tiener Curatoren; acht jongeren uit het Comenius Lyceum. Ayman, Beyda, Donovan, Hajar, Oumaima, Menna, Safae en Yahya kwamen in aanraking met de Appel tijdens kunstprojecten die werden georganiseerd in hun school. Uit één van die kunstprojecten kwam de tentoonstelling Stories of Belonging, gemaakt samen met 36 leerlingen. Tijdens deze expositie maakte de Appel in het team plaats voor zes van hen, om een publiek programma te ontwikkelen. Na deze succesvolle samenwerking gaven deze jongeren aan graag verder te willen werken bij de Appel, om het vak van curator verder te ontdekken, en hun ervaringen met het cureren van publieksprogramma's en exposities te verdiepen.

Hoe zijn de Tiener Curatoren tot deze tentoonstelling gekomen?

Na het afronden van de tentoonstelling 'Stories of Belonging' ontstond onder de Tiener Curatoren de vraag of het mogelijk is om meer te zien en te leren van andere kunstenaars en curatoren. Samen met David Smeulders en Fouad Lakbir hebben zij een programma ontwikkeld. Ze gingen langs bij verschillende kunstenaars en instellingen, en hebben in een periode van twee maanden veel gezien, met elkaar besproken, en bovenal inspiratie opgedaan voor deze tentoonstelling. Zo hebben ze tijdens hun onderzoek de volgende kunstenaars, curatoren en instellingen gezien en ontmoet: Chala Westerman, Monika Georgieva, Melissa Appleton, Ka-Tjun Hau, Bureau Postjesweg, Iris Dik, OBA, Richard Kofi, Disco Arabesquo, Moataz Rageb, Ain, Stedelijk Museum Amsterdam, FOAM, Oscam, CBK Zuidoost, Imagine IC. De Tiener Curatoren, David Smeulders en Fouad Lakbir willen deze mensen en instellingen enorm bedanken voor de tijd, energie en ruimte die ze ons hebben geboden in ons onderzoek.

De Tiener Curatoren tijdens een bezoek, afgelopen november. Op de foto: Yahya, Ayman, Safae, Oumaima, Hajar. Niet op de foto: Beyda, Donovan en Menna. 
 

Over de kunstenaars

Suat Öğüt (1986, Diyarbakır) woont en werkt in Amsterdam en Izmir. Öğüt zal voor deze tentoonstelling zijn interactieve werk ‘The Future of the ‘Me-nemen-Mory’ tonen, waarbij de bezoeker wordt uitgenodigd om enkele van de verborgen, stille en vergeten plekken van Amsterdam te ontdekken. In zijn werk The Future of the ‘Me-nemen-Mory’ beeldt hij de ongehoorde en onzichtbare verhalen van de bewoners uit. De installatie bestaat uit houten modellen van Amsterdamse gebouwen, neergezet op tapijten, met Google -afbeeldingen van de werkelijke locaties. De installatie functioneert als een ruimte tussen huiselijke en niet-huiselijke omgevingen. In die ruimte luistert hij naar de verhalen van de bewoners. Volgens Öğüt bevestigen Turkse gemeenschappen hun culturele bestaan door zich aan te passen aan elke nieuwe locatie – met winkels, markten en andere bedrijven, ook in Amsterdam.

Voor de installatie vertrouwt Öğüt op de primaire, fundamentele behoefte waarin iedereen moet zijn voorzien om te overleven: voedsel. Door voedsel (Menemen, een Turks gerecht) als sociale metafoor te gebruiken, brengt het werk verschillende geografische en tijdzones samen. Het project geeft kijkers toegang tot individuele geschiedenissen en herinneringen, en werpt zo licht op de vele lagen van Amsterdam. Tijdens de tentoonstelling “Als je me echt zou kennen…” zal Öğüt de Tiener Curators en de bezoekers uitnodigen om hun hun favoriete gerechten te delen en de herinneringen hieraan.

Ain (Maleisië, 2000) studeerde in 2022 af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Ze werd geboren in Thailand, en groeide op in Indonesië, Maleisië en Japan. Die verschillende omgevingen zorgden ervoor dat ze ernaar verlangde om ergens toe te behoren. Ain’s praktijk bestaat uit video, audio, installaties en collectief gemaakte kunstwerken. Haar praktijk is gericht op thema's zoals erbij horen, taal, herinneringen, nationale en culturele identiteit. Haar werken weerspiegelen ook haar interesse in postkoloniale discoursen binnen cultureel behoud, exotisme, vakmanschap en archieven.

Voor de tentoonstelling “Als je me echt zou kennen…” zal Ain haar werk Home Pots: Series Pasu Pertama, onderdeel van haar "Re-Learning Workshop" Project 2022 presenteren. Keramiek is een veelvoorkomend materiaal om verhalen te archiveren en de serie is geïnspireerd door deze traditionele ambacht, eigen aan de streek waar Ain vandaan komt. De tekeningen en gravures verbeelden de huizen waar haar familie eerder woonde. De patronen op de potten zijn aangebracht om verhalen te vertalen naar visuele symbolen. Dit werk is een uitnodiging aan de Tiener Curatoren en de bezoekers van hun tentoonstelling om hun verhalen toe te voegen via tekeningen, audio verhalen en keramisch werk.

Ghita Skali (geboren in 1992 in Casablanca, Marokko) is een kunstenaar gevestigd in Amsterdam. Ze studeerde in Frankrijk, eerst in Villa Arson, Nice, daarna in het postdoctorale programma van de Fine Arts School in Lyon. Tussen 2018 en 2020 was ze deelnemer van De Ateliers (Amsterdam). In haar werk gebruikt ze geheimzinnig nieuws, geruchten en propaganda om institutionele machtsstructuren te ontwrichten, zoals binnen de westerse hedendaagse kunstwereld, staatsonderdrukking en de overheidspolitiek. Haar werk eindigt vaak als een sterke kritiek met uitkomsten die doordringen in kanalen buiten de tentoonstellingsruimte; in de vorm van de informele handel en uitwisseling van goederen, juridische documenten en het kunstwerk die je mee naar huis kunt nemen, om ‘s avonds een kop warme thee mee te zetten. Ze exposeerde onlangs in Kunsthal extra City (Antwerpen), Palais de Tokyo (Parijs) en in het Stedelijk Museum (Amsterdam).

Voor de tentoonstelling “Als je me echt zou kennen…” toont de kunstenaar haar werk Montessori is has been (2022) een serie van afbeeldingen van de façades van privé-scholen uit Marokko. Deze scholen hebben speelse maar toch een vreemde architecturale voorgevel. De namen van de scholen verwijzen naar westerse witte mannen zoals Steve Jobs en Walt Disney. Hiermee wil Skali de verderzetting van kolonisatie uit het westen in Marokko aantonen via het schoolsysteem, en daarnaast stelt Skali met haar werk ook de aard van het educatiesysteem zelf in vraag.

See also