tentoonstelling
2004
Sean Snyder / Monika Sosnowska "Sean…

Sean Snyder / Monika Sosnowska "Sean Snyder / Monika Sosnowska"

09.09–31.10.2004
de Appel, Nieuwe Spiegelstraat 10, Amsterdam

1e verdieping: Sean Snyder
De installaties van Sean Snyder verkennen de stedelijke ruimte en architectuur als tekens van economische en politieke structuren. Ze gaan ook in op media en culturele dominantie. Of hij nu met nieuw, hergebruikt of archief materiaal werkt, hij traceert de visuele codes die de architecturale omgeving tot stand brengen. Zijn onderzoek begint waar andere bronnen van informatie ophouden, en betrekt de toeschouwer bij een verhaal van schijnbaar fictieve feiten en toevalligheden.
Veel van Snyders op research gebaseerde werk onderzoekt hoe beelden worden overgebracht en zo stedelijke realiteiten worden. Hij experimenteert in zijn werk met montagetechnieken en voert dat tot het uiterste. In veel van zijn fotoverzamelingen, boeken en installaties maakt Snyder ‘jump cuts’ van beelden uit verschillende stedelijke landschappen.
Zo worden in het project Urban Planning Documentation/Road Runner and Coyote (1997-1999) beelden en tekst begeleid door clips uit de tekenfilm Road Runner and Coyote als parodie op handboeken voor stedelijke planning en publicaties over bescherming tegen vandalisme.
Het project Analepsis (2003-2004) gebruikt verschillende methodes om nieuwsbeelden en gangbare montagetechnieken te analyseren. Ontdaan van geluid en samengevoegd in chronologische volgorde - zonder ondertitels of aanduiding van de omroeporganisatie - zijn deze scènes desoriënterend voor de toeschouwer.
In zijn lopende project Temporary Occupation (2003-2004) onderzoekt Snyder ruimtes die gebruikt en beïnvloed worden door het Amerikaanse leger in het buitenland: voormalig bezette gebieden, de omgeving van huidige bases en mogelijke locaties voor nieuwe. Het werk analyseert de plaatselijke economische en culturele effecten van legerbases, waarbij de focus ligt op de situatie van verlaten bases in landen als Japan, Bulgarije en Duitsland.
In andere werken introduceert de kunstenaar een nieuwe benadering. Hij reist niet om foto’s te maken van architectuur, maar reconstrueert hoe foto’s zich verspreiden. Hij verkent de rol die mediabeelden spelen bij de distributie van architectonische concepten - en brengt in kaart hoe dit proces van bemiddeling kan leiden tot de vertaling van architectuur van het ene continent naar het andere.
Gebaseerd op de veronderstelling dat er overeenkomsten zijn in de stedelijke planning en architectuur van Boekarest en Pyongyang, presenteert hij Bucharest/Pyongyang (2000-2004) en Dallas Southfork in Hermes Land, Slobozia, Romania (2001): een cyclus over de relatie tussen de Roemeense en de Noord-Koreaanse architectuur met onder andere beelden van een kopie van de Southfork Ranch uit de televisieserie Dallas. Dallas was een van de weinige Amerikaanse series die uitgezonden werden tijdens het regime van Ceaucescu. Het gerucht ging dat hij een fan van het programma was, maar in werkelijkheid werd het uitgezonden om de keerzijde van het kapitalisme te laten zien. Halverwege de jaren negentig bouwde de corrupte Roemeense biljonair Ilie Alexandru een eigen versie van de Southfork Ranch in Slobozia, aan de weg tussen Boekarest en de Zwarte Zee. Dit werk laat zien hoe een op het eerste gezicht eenvoudig voorbeeld van Amerikaanse hegemonie en neokolonialisme op z’n kop wordt gezet onder locale of regionale omstandigheden.
Deze expositie zal ook te zien zijn in de Kunsthalle St. Gallen (2004), Portikus, Frankfurt am Main en de Wiener Secession, Wenen (2005).

2e verdieping: Monika Sosnowska
Monika Sosnowska maakt werk waarbij de notie van ruimte expliciet gemaakt wordt door het intensiveren van de ervaring. Haar zorgvuldig geconstrueerde installaties verwijzen naar moderne architectuur en bieden verrassingen als vreemde schaalverhoudingen en andere trompe l’oeil principes.
De architecturale installatie die Sosnowska voor De Appel ontwierp is opgebouwd uit geometrische vormen. In dit werk speelt ze - gebruikmakend van schaalveranderingen - met het idee dat de toeschouwer zich zowel in de sculptuur als daarbuiten begeeft. Deze omkering van binnen en buiten in combinatie met het labyrintische gangenstelsel veroorzaakt bij de toeschouwer een vervreemding ten opzichte van de bestaande situatie. Op deze manier confronteert Sosnowska ons met de niet te onderschatten invloed die architectuur heeft op de zintuiglijke waarneming en de fysieke relatie met onze omgeving.
In 2000 maakte Sosnowska de installatie Bon Voyage, een systeem van ingewikkelde ruimtelijke units, muren en platen. Op de neutrale witte muren had ze monochrome horizontale of verticale kleurbanen aangebracht. Het labyrintische effect dat zo ontstond gaf de formele structuur een complex uiterlijk.
In Corridor (2002) op de Biënnale van Venetië becommentarieerde Sosnowksa het troosteloze karakter dat sommige gebouwen kenmerkt. Een gesloten deur leidde naar een klinische gang - met pvc vloer, tl-licht en groene plint, een typisch kenmerk voor gebouwen in het voormalig Oostblok - die langzaam in het oneindige leek te verdwijnen. De optische illusie ontstond door een vijftien meter lange constructie waarbij het plafond steeds lager en de ruimte aan het eind steeds smaller werd. De illusie had de intensiteit van een filmbeeld waarbij men in een onwerkelijke droomwereld beland. Een wereld zoals in de film Being John Malkovich (1994) werd geschetst: waar een - tussen twee verdiepingen zittend - kantoor met zeer laag plafond direct toegang gaf tot het hoofd van de hoofdrolspeler.
Sosnowska laat zich vaak inspireren door simpele geometrische patronen. In haar installatie Untitled (2003) gebruikte ze de trap als uitgangspunt. In het eerste gedeelte van de installatie zweefde een trap gemaakt van dunne planken door de ruimte, de muren waren beschilderd met abstracte patronen in zwart en wit, het zwarte tapijt leidde naar een tweede vertrek waar een serie van trapelementen in alle soorten en maten de ruimte vulde. Door alles met dezelfde stof als op de grond te bekleden creëerde Sosnowska zo een onwerkelijke wereld waarin de ruimte leek op te lossen in oneindige variaties van rechthoeken.