De Appel is verheugd om Vera Mey en Philippe Pirotte voor de tweede keer dit jaar te mogen ontvangen. Hun eerste bezoek aan de Appel was om een seminar te geven aan de deelnemers van het Curatorial Programme in maart. Deze keer presenteren zij aan het publiek de tentoonstelling Spectres of Bandung, die de artistieke verbeelding belicht die werd aangewakkerd door de geest van zelfbeschikking die in de aanloop naar de Bandung-conferentie van 1955 weerklonk, en nog altijd nadreunt. De tentoonstelling opent zijn deuren op 6 oktober 2023 bij Gropius-Bau, Berlijn, en is samengesteld door Zippora Elders, Philippe Pirotte, en Vera Mey, met Elizabeth Asafo-Adjei, Suman Gopinath, Grace Samboh en Grant Wilson.

Van 17 tot 24 april 1955 kwamen afgevaardigden van in totaal 29 onafhankelijke Afrikaanse en Aziatische staten in Bandung, Indonesië, bijeen om uiting te geven aan hun wil om zich tegen imperialisme en racisme te verzetten en zich een nieuwe wereld na het kolonialisme voor te stellen. De conferentie wordt beschouwd als het moment waarop de dekolonisatie in de 20e eeuw in een stroomversnelling kwam, en wordt herinnerd als de gebeurtenis die voor deze continenten de moed genereerde “om een eigen verbeelding te produceren".

Alle middelen werden ingezet om deze onderneming mogelijk te maken, want vanaf het begin waren de organisatoren zich bewust van het mythologiserende potentieel. Aangezien de mythe nauw verbonden is met het rijk van verhalen en beelden, is het juist dit mythische aspect wat de onderzoekers en curatoren in het bijzonder interesseert bij het maken van de tentoonstelling.

De Afro-Amerikaanse journalist en schrijver Richard Wright reisde naar Bandung om deze historische Azië-Afrika-conferentie mee te maken, vast te leggen en er verslag over uit te brengen. Zijn latere reisverslag The Colour Curtain: A Report on the Bandung Conference (1956) beschrijft een wereld waarin het beeld van politieke macht verschoof door de sterk gemythologiseerde "Bandung Spirit": een collectief politiek project tegen kolonialisme en imperialisme, en voor zelfbeschikking en rassengelijkheid.

In plaats van de mythische proporties van de Bandung-conferentie af te doen als "een teleurstelling", kunnen we, door de Bandung Spirit als middel te zien, een "poëtica van relaties" ontwaren, die reageert op een samenvoeging van esthetische en politieke ambities in beelden, en die een politieke mogelijkheid laat zien.

Spectres of Bandung, dat in samenwerking is opgezet en verschillende artistieke, architecturale en performatieve interventies combineert, brengt historische en hedendaagse kunstwerken, documenten, archieven en films samen in opnieuw uitgevonden architecturale configuraties. Deze tentoonstelling wil de verbeelding van dit keerpunt, dat deel uitmaakte van een denkklimaat waarin het beeld van de wereldmacht verschoof, opnieuw vertellen en evalueren.

Historici hebben ervoor gewaarschuwd zich niet te laten "verblinden door Bandung" vanwege de romantische maar impotente politieke beloften. Het is duidelijk dat de Spectres of Bandung niet alleen een verbeelding creëerden die het mogelijk maakte historisch onderbelichte delen van de wereld om zich zijdelings met elkaar te verbinden, maar ook complexiteiten en ambivalenties aan het licht brachten die verder reiken dan de twee partijen dialectiek die in de koloniale periode was verankerd.

De tentoonstelling tracht de spectrale verbeelding en potentie te ontrafelen die door de conferentie werd opgeroepen, en waaromtrent een bepaalde vorm van esthetiek werd geproduceerd, die vandaag nog steeds aanwezig is. Terwijl de Bandung Spirit voortdurend opnieuw tot leven wordt gewekt als een uitdaging voor bestaande raciale vooroordelen en kapitalistische onrechtvaardigheden, probeert deze tentoonstelling de verhaallijnen van een ontluikende, zich vormende (geo-)politieke verbeelding over te brengen, in plaats van de Bandung Spirit te herhalen als een vergeten en unieke herinnering aan een onwaarschijnlijke politieke koppeling tussen Azië en Afrika.

Iedereen is welkom om bij deze presentatie aanwezig te zijn, vooraf opgeven is niet nodig. Let op: op 4 mei is de Nationale Dodenherdenking. Dit zal betekenen dat wij om 20:00 twee minuten stilte zullen houden om alle slachtoffers te herdenken van de Tweede Wereldoorlog en van oorlogssituaties en vredesoperaties daarna. Alle bezoekers zullen deze avond de mogelijkheid hebben om deze twee minuten stilte te houden bij de Appel.

Vera Mey is onafhankelijk curator en laatstejaars promovendus aan de School of Oriental and African Studies (SOAS), Universiteit van Londen. Haar doctoraal onderzoek gaat over moderne Zuidoost-Aziatische kunst tijdens de Koude Oorlog in Cambodja, Indonesië en Singapore, met bijzondere aandacht voor kruisingen van raciale pluraliteit binnen het regionalisme. Een deel van dit onderzoek voedt het co-curatoriële kader van Spectres of Bandung: A Political Imagination of Asia-Africa, een komende tentoonstelling in Gropius-Bau, Berlijn, vanaf oktober 2023.

Daarvoor werkte ze als curator zowel institutioneel als onafhankelijk, voornamelijk met kunstenaars met een revisionistische benadering van de geschiedenis. Ze maakte deel uit van het oprichtende curatorenteam van NTU Centre for Contemporary Art Singapore, onder leiding van Prof. Ute Meta Bauer (2014 - 2016), werkte aan de tentoonstelling Anywhere but here (2016) in Bétonsalon - centre d'art et de recherche, Parijs, en binnen het curatorenteam van SUNSHOWER: Contemporary art from Southeast Asia 1980s to now, het grootste overzicht van Zuidoost-Aziatische hedendaagse kunst dat werd tentoongesteld, in het Mori Art Museum en National Art Centre Tokyo (2017).

Philippe Pirotte is associate curator bij Gropius-Bau Berlin en Adjunct Senior Curator bij het UC Berkeley Art Museum en Pacific Film Archive. Hij is ook verbonden aan de Städelschule Frankfurt als professor kunstgeschiedenis en curatoriale studies. Hij was lid van de Documenta-Commissie (2019-2022), die ruangrupa selecteerde als de artistieke leiding van documenta vijftien (2022). Hij cureerde de monografische tentoonstelling van Melati Suryodarmo voor het Bonnefanten Museum in Maastricht (2022), en bereidt de grote groepstentoonstelling Spectres of Bandung: A Political Imagination of Asia-Africa voor de Gropius-Bau Berlin (2023).

In deze context stelde hij de reeks online rondetafelgesprekken samen The Color Curtain and the Promise of Bandung (2021), gericht op culturele en artistieke ontwikkelingen in relatie tot de Azië-Afrika-conferentie van 1955 in Bandung, Indonesië. Hij was lid van het curatoriële team van de Jakarta Biënnale in Indonesië in 2017, en was artistiek directeur van de 2016 editie van La Biennale de Montréal, Canada. Hij redigeerde een bloemlezing van geschriften van kunstenaar Hassan Khan (2019), en droeg teksten bij aan o.a. Àsìkò: On the Future of Artistic and Curatorial Pedagogies in Africa gepubliceerd door het Center of Contemporary Art Lagos (2017) en Climates. Habitats, Environments uitgegeven door Nanyang Technological University, Singapore en MIT Press (2021).